Nạn Hút Cát Gầm Rú, Hoành Hành Ở Sông Mã Khiến Mọi Người Mất Ăn Mất Ngủ

Trên những con thuyền trọng tải hàng trăm tấn, cả chục thanh niên cởi trần hì hục cắm “vòi rồng” xuống lòng sông Mã để hút cát. Tiếng máy nổ gầm rú suốt ngày đêm khiến người dân hai bên bờ sông mất ăn, mất ngủ.

Từ nhiều tháng nay, cuộc sống của người dân xóm Bình, xã Vĩnh Hùng (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) bị đảo lộn. Người già mất ngủ, trẻ em không có lúc nào yên tĩnh để học bài vì tiếng máy nổ rầm rập của những người trộm cát quần đảo suốt ngày đêm.

Ông Hoàng Đạt Thọ, 53 tuổi, cho biết nếu như trước đây chủ yếu hoạt động vào ban đêm thì nay các tàu hút cát trái phép cả ban ngày. Trên khúc sông chảy qua làng, thường xuyên có 5-7 thuyền túc trực, chiếc này hút đầy lại đến lượt chiếc khác. Thời gian cao điểm, dân làng đếm được tới 40-50 thuyền với hàng trăm lao động cùng hút cát.

"Trên sông như một đại công trường. Cát bị lấy đi quá nhiều không kịp bồi đắp đã làm một số nhà dân gần bờ đê bị rạn nứt. Bờ kè ven sông Mã trị giá hàng chục tỷ đồng cùng diện tích bãi bồi ven sông có nguy cơ bị lũ cuốn. Chúng tôi ở đây quá mệt mỏi với nạn trộm cát", ông Thọ nói.

Giữa ban ngày, nhiều chiếc thuyền vẫn hút cát trái phép. Ảnh: Lê Hoàng.

Cụ Lê Thị Xuyến đã 72 tuổi nhưng đêm nào cũng cùng đám thanh niên làng ra bờ đê hò hét xua đuổi những người trộm cát. "Xóm chúng tôi hàng đêm cứ thấy thuyền vào là đánh kẻng báo động, người dân đổ xô ra hò hét, ném đá xua thuyền đi. Ngày trước đuổi thì họ ra giữa sông, còn bây giờ ném đá xuống thuyền thì họ đánh trả lại. Chúng tôi cứ đuổi được một lúc, các thuyền lại kéo nhau trở lại”, cụ Xuyến nói.

Trao đổi về vấn đề trên, bà Khúc Thị Minh, Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường huyện Vĩnh Lộc, thừa nhận tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Mã đoạn qua xã Vĩnh Hùng rộ lên từ cuối năm 2011, có lúc tới 30-40 tàu. Huyện đã thành lập chốt bảo vệ mỏ cát, gồm công an huyện, công an, dân quân xã, trang bị xuồng máy để xua đuổi. Có lúc cao điểm huyện huy động tới 40 người.

Cũng theo bà Minh, để giải quyết dứt điểm nạn cát tặc, các cơ quan cấp tỉnh cần sớm làm thủ tục bàn giao mỏ cát cho đơn vị trúng đấu giá để họ quản lý, bảo vệ và khai thác theo đúng quy định của Nhà nước.

Ông Hoàng Đình Nghị, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hùng xác nhận, mỗi lần tàu khai thác cát trái phép xuất hiện, địa phương lại cử cán bộ, công an xã xuống cùng người dân xua đuổi, nhưng lực lượng mỏng nên chỉ như “đá ném ao bèo”. Thậm chí đã có một vài cán bộ xã bị hất văng xuống sông, hay bị thương khi truy đuổi.

"Chính quyền, nhân dân mong sớm được bàn giao mỏ cát cho doanh nghiệp trúng thầu để họ quản lý. Để tình trạng khai thác cát trái phép hoành hành thì dân còn khổ, chính quyền xã phải tăng cường lực lượng bảo vệ mỏ cát, làm mất thời gian của cán bộ, công chức, gây tốn kém cho ngân sách", ông Nghị kiến nghị.